مثلث برمودا را کنار بگذارید: تازهترین معمای آتلانتیک شمالی در زیر این آرخبندای اسرارآمیز پنهان شده است. دانشمندان لایه سنگی عجیبی با ضخامت ۱۲٫۴ مایل (۲۰ کیلومتر) زیر پوسته اقیانوسی برمودا کشف کردهاند. این میزان ضخامت تا به امروز در هیچ لایه مشابه دیگری در سراسر جهان دیده نشده است.
«معمولاً، پس از پایین پوسته اقیانوسی، انتظار میرود که منیِل قرار گیرد»، گفت William Frazer، نویسنده اصلی مطالعه و لولهشناس در Carnegie Science در واشنگتن دی. سی. «اما در برمودا، این لایه دیگر در زیر پوسته قرار گرفته است، در داخل صفحه تکتونیکی که برمودا بر روی آن ایستاده است.»
اگرچه منشأ این لایه کاملاً روشن نیست، فریزِر به Live Science میگوید که ممکن است راز فعلی برمودا را توضیح دهد. این جزیره بر روی یک برآمدگی اقیانوسی قرار دارد که پوستهٔ اقیانوسیاش بالاتر از مناطق اطراف است. اما هیچ نشانهای از فعالیت آتشفشانی جاری که این برآمدگی را ایجاد کند وجود ندارد — آخرین فوران آتشفشانی شناختهشدهی این جزیره حدود ۳۱ میلیون سال پیش رخ داده است.
کشف «ساختار» عظیم جدید نشان میدهد که آخرین فوران ممکن است سنگهای منیِل را به داخل پوسته تزریق کرده باشد، جایی که این سنگها سفت شد و شبیه یک شناور شد که بستر اقیانوس را حدود ۱٬۶۴۰ فوت (۵۰۰ متر) بالا میآورد.
برمودا بهمدت طولانی بهدلیل شهرتی که برای رازآلودی دارد، شناخته شده است، عمدتاً بهخاطر مثلث برمودا، ناحیهای بین این آرخبندا، فلوریدا و پورتوریکو که گفته میشود تعداد غیرمعمولی از کشتیها و هواپیماها در آن گم شدهاند. با این حال، این شهرت بسیار مبالغهآمیز بوده است. معمای واقعی این است که چرا این برآمدگی اقیانوسی برمودا وجود دارد.
زنجیرههای جزیرهای مانند هاوایی عموماً بهدلیل نقاط گرممنبع (hotspot) منیِل به وجود میآیند؛ مکانهایی در منیِل که مادهٔ گرم از آن بالا میآید و فعالیتهای آتشفشانی را ایجاد میکند. در نقطهٔ تلاقی این نقطهگرم با پوسته، بستر اقیانوس اغلب بهبالا میآید. اما وقتی حرکت تکتونیکی پوسته را از این نقطهگرم دور میکند، برآمدگی اقیانوسی معمولاً کاهش مییابد.
فریزِر میگوید که برآمدگی برمودا علیرغم ۳۱ میلیون سال عدم فعالیت آتشفشانی، کاهش نیافته است. دربارهٔ آنچه در منیِل زیر این جزیره رخ میدهد، بحثهایی وجود دارد، اما در سطح هیچ فورانی صورت نمیگیرد.
فریزِر و همنویسندهٔ مطالعه Jeffrey Park، استاد علوم زمین و سیارات در دانشگاه ییل، از ضبطهای ایستگاه زلزلهای برمودا برای زلزلههای بزرگ دوردست سراسر جهان استفاده کردند تا تصویری از عمق زمین تا حدود ۳۱ مایل (۵۰ کیلومتر) زیر برمودا به دست آورند. آنها نقاطی را بررسی کردند که در آنها امواج زلزله بهطور ناگهانی تغییر میکردند. این کار لایه سنگی بهطور غیرعادی ضخیم را نشان داد که چگالی کمتری نسبت به سنگهای اطراف خود دارد.
یافتههای آنها در تاریخ ۲۸ نوامبر در نشریهٔ Geophysical Research Letters منتشر شد.
«هنوز آن مادهای باقی مانده از دورهٔ آتشفشانی فعال زیر برمودا وجود دارد که احتمالاً به نگه داشتن این ناحیه بهعنوان یک برآمدگی بالا در اقیانوس اطلس کمک میکند»، Sarah Mazza، زمینشناس در کالج اسمیت در ماساچوست که در این کار مشارکتی نداشته است، به Live Science گفت.
تحقیقات خود مازا دربارهٔ تاریخچهٔ آتشفشانی برمودا نشان داد که انواع لاواهای آن کمسیلیک (سیلیک پایین) هستند که این نشانهای از منبعی سنگیپُرکربن است. بررسی مازا از تغییرات مولکولهای روی در نمونههای برمودا، که در سپتامبر در نشریهٔ Geology منتشر شد، نشان داد که این کربن از عمق منیِل میآید. به گفتهٔ مازا، این کربن احتمالاً اولین بار زمانی که ابرقارهٔ پانجه در دورهٔ ۹۰۰ تا ۳۰۰ میلیون سال پیش تشکیل شد، به این عمق فشار داده شد. این وضعیت با جزیرههای شکلگیریشده توسط نقطهگرم در اقیانوسهای آرام یا هندوستان متفاوت است، او افزود. این تفاوت ممکن است به این دلیل باشد که اقیانوس اطلس، که هنگام جدایش پانجه باز شد، نسبت به اقیانوسهای آرام و هندوستان که در حاشیههای پانجه قرار داشتند، اقیانوس جوانتری است.
فریزِر هماکنون در حال بررسی جزایر دیگر در سراسر جهان است تا ببینید آیا لایههای مشابه به لایهٔ یافتشده زیر برمودا وجود دارد یا این که این آرخبندان بهواقع یکپارچه و بینظیر است.
«درک مکانی همچون برمودا که یک موقعیت افراطی است، برای فهم مکانهای کمتر افراطی اهمیت دارد»، فریزِر گفت، «و به ما احساس میدهد که فرآیندهای عادیتر روی زمین چه هستند و فرآیندهای افراطیتر چه میشوند.»